తెలిసి రామ చింతనతో - సద్గురువులు త్యాగరాజస్వామి

తెలిసి రామ చింతనతో నామము సేయవే ఓ మనసా!

తలపులన్ని నిలిపి నిమిషమైన తారకరూపుని నిజతత్త్వములను

రామా యన చపలాక్షుల పేరు కామాదులకోరువారు వీరు

రామా యన బ్రహ్మమునకు పేరు ఆ మానవ జననార్తులు దీరు

అర్కమనుచు జిల్లెడు తరు పేరు మర్కట బుద్ధులెట్లానేరు

అర్కుడనుచు భాస్కరునకు పేరు కుతర్కమనే అంధకారము తీరు

అజమనుచును మేషమునకు పేరు నిజకోరికలేలాగీడేరు

అజుడని వాగీశ్వరునకు పేరు విజయము గల్గును త్యాగరాజనుతుని

భావము:

ఓ మనసా! శ్రీరాముని స్మరించే ముందుగా రామ అనే పదానికి అర్థం తెలుసుకొని, ఆ తరువాత భావం, అంతరార్థం, రాముని తత్త్వము, రాముని మహిమ, రామాయణము, రాముని అవతారము మొదలైనవన్నిటిని తెలిసి అప్పుడు రామచింత ప్రారంభించు అప్పుడే నీకు ముక్తికి అర్హత కలుగుతుంది. రామ మంత్రాన్ని స్మరించే ముందు నీ ఆలోచనలన్నీ ఒక్క నిమిషమైనా నిలిపి శ్రీరాముని ధ్యానించి జపాన్ని చేయి. రామా అనే పదానికి స్త్రీ అని అర్థం ఉంది. ఆ అర్థాన్ని భావించే వారు కాముకులు. భక్తులు కారు. రామ అనగా పరబ్రహ్మకు పేరు. ఇది తెలిసి స్మరించే వారు వేదాంతులు. అర్కము అనగా సూర్యుని పేరు. జిల్లేడు మొక్కకు కూడా అర్కము అని పేరు. సూర్యుని ఆరాధించే వారు జిల్లేడు మొక్క అర్థాన్ని ఆలోచించరు. అట్లా ఆలోచిస్తే అది కోతి బుద్ధి అవుతుంది. అలాగే, అజ అనే శబ్దానికి బ్రహ్మ అనే అర్థంతో పాటు మేక అనే అర్థం కూడా ఉంది. బుద్ధిమంతుడు, జ్ఞాని అయిన వాడు సరైన మార్గంలోనే పయనిస్తాడు. పదముల భావార్థాలు తెలిసి వ్యవహరిస్తాడు.

రాముని నామంలో ఉన్న అఖండమైన మహిమను తెలుసుకొని చింతన చేయమని మనోజ్ఞంగా బోధించారు త్యాగరాజులవారు. భవతారకము, మోక్షప్రదాయకము, సకలక్లేశ హరణము అయిన తారక నామము రామ నామము. ఈ సృష్టి అనంత ప్రవాహంలో అనంతకోటి భక్తులను తరించిన దుఃఖభంజనము రామ నామము. తెలిసితే మోక్షము.

సంకీర్తన ద్వారా మోక్ష మార్గాన్ని విశదపరిచే వారు సద్గురువులు. సన్మార్గానికి భావము ఎంత ప్రాధాన్యమో ఈ సంకీర్తన ద్వారా తెలిపారు త్యాగరాజుల వారు. భావ విహీనమైన జీవనము ఎందుకూ పనికి రానిది. భావాన్ని పరిపూర్ణంగా అర్థం చేసుకొని స్మరణ చేస్తే అది మహా యజ్ఞమవుతుంది. సాఫల్యమవుతుంది. భావమే జీవము. భావమే జీవనము. భావమే భక్తికి మూలాధారము. 

పూర్ణచంద్రిక రాగంలో స్వరపరచబడిన ఈ కృతిని నేదునూరి కృష్ణమూర్తి గారు ఆలపించారు.