గీతామృతము -సాంఖ్య యోగము

ధ్యాయతో విషయాన్ పుంసః సంగస్తేషూపజాయతే

సంగాత్ సంజాయతే కామః కామాత్ క్రోధోభిజాయతే

క్రోధాద్భవతి సమ్మోహః సమ్మోహాత్ స్మృతివిభ్రమః

స్మృతిభ్రంశాద్బుద్ధినాశో బుద్ధి నాశాత్ ప్రణశ్యతి

యదా తే మోహకలిలం బుద్ధిర్వ్యతితరిష్యతి
తదా గంతాసి నిర్వేదం శ్రోతవ్యస చ శ్రుతస్య చ

రాగద్వేష వియుక్తైస్తు విషయానింద్రియైశ్చరన్
ఆత్మ వశ్యైర్విధేయాత్మా ప్రసాదమధిగచ్ఛతి

విషయ చింతన చేయు పురుషునికి ఆ విషయములందు ఆసక్తి ఏర్పడును. ఆసక్తి వలన ఆ విషయములను పొందుటకై కోరికలు కలుగును. ఆ కోరికలు తీరనప్పుడు క్రోధము ఏర్పడును.

అట్టి క్రోధము వలన వ్యామోహము కలుగును. దాని ప్రభావమున స్మృతి ఛిన్నాభిన్నమగును. స్మృతిభ్రష్టమైనందున బుద్ధి అనగా జ్ఞానశక్తి నశించును. బుద్ధి నాశనము వలన మనుష్యుడు తన స్థితినుండి పతనమగును.

ఎప్పుడు నీ బుద్ధి మోహమనే మాలిన్యమును దాటగలదో అప్పుడు విన్న, వినబోవు ఇహము, పరమునకు సంబంధించిన భోగములనుండి వైరాగ్యమును పొందగలవు.

ఇంద్రియములను వశములో ఉంచుకొనిన సాధకుడు రాగద్వేషాలు లేకుండా, ఇంద్రియముల ద్వారా విషయాలను గ్రహించుచున్ననూ ప్రశాంతతను పొందుచున్నాడు. 

శ్రీకృష్ణభగవానుడు అర్జునునితో శ్రీమద్భగవద్గీత సాంఖ్య యోగమునందు (2-62, 2-63,2-52,2-64 శ్లోకములు)