గురు గీత

గురుగీత స్కాందపురాణంలో, బ్రహ్మ సంహితలో  శివపార్వతుల సంవాదములో  చెప్పబడింది. వ్యాస భగవానులు గురువు యొక్క విశిష్టతను చాలా గొప్పగా, సరళమైన సంస్కృతంలో చెప్పారు. ఇందులో ఇరవై ఏడు శ్లోకాలు ఉన్నాయి. దత్త సంప్రదాయంలో గురుగీతను చాలా ముఖ్యమైన భాగంగా పరిగణిస్తారు.  పిఠాపురంలోని శ్రీపాద శ్రీవల్లభ మహాసంస్థానం వారు చక్కని ప్రింట్ లో చాలా తక్కువ ధరకు దీన్ని ప్రచురించారు. గురుగీత శ్లోకాలు, తాత్పర్యము మీకోసము.

. 

గురుర్బ్రహ్మా గురుర్విష్ణుః గురుర్దేవో మహేశ్వరః
గురుస్సాక్షాత్ పరం బ్రహ్మా తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: గురువు బ్రహ్మ, విష్ణు, మహేశ్వరుడు. ఆయనే ఆ పరబ్రహ్మము. ఆయనకు నా నమస్కారములు. 

 అజ్ఞాన తిమిరాంధస్య జ్ఞానాంజన శలాకయా

చక్షురున్మీలితం యేన తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: అజ్ఞానమనే అంధకారాన్ని జ్ఞానమనే అంజనముతో తొలగించిన (కంటిలో ఉన్న నలుసును తొలగించినట్లు) ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

అఖండమండలాకారం వ్యాప్తం యేన చరాచరం
తత్పదం దర్శితేన తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: అనంతమైన, అఖండమైన, సృష్టిలోని కదిలే కదలని ప్రతి ప్రాణి/వస్తువు లో ఉండే బ్రహ్మ యొక్క నిజాన్ని తెలిపే ఆ గురువుకు నా నమస్కారములు. 

స్థావరం జంగమం వ్యాప్తం యత్కించిత్సచరాచరం
త్వం పదం దర్శితం యేన తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

తాత్పర్యము: సృష్టిలో, కదిలే కదలని ప్రతి వస్తువులో ఉండే జీవాత్మ నిజాన్ని తెలిపే ఆ గురువుకు నా నమస్కారములు. 

చిన్మయం వ్యాపితం సర్వం త్రైలోక్యం సచరాచరం
అసిత్వం దర్శితం యేన తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: చరాచారాలతో కూడిన మూడులోకాలను వ్యాపించి ఉన్న శుద్ధ చైతన్య స్వరూపమైన బ్రహ్మ గురించి తెలిపే అసి శబ్దాన్ని వివరించే గురువుకు నా నమస్కారములు.  

నిమిషార్ధార్ధపాదాద్వా యద్వాక్యాద్వై విలోక్యతే
స్వాత్మానం స్థిరమాధత్తే తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: ఆత్మజ్ఞానమనేది ఎవరి ద్వారా అయితే ఒకనిమిషములోని అత్యంత అల్పమైన భాగము లో కలుగుతుందో ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు.

యస్య దేవే పరాభక్తిర్యథా దేవే తథా గురౌ
తస్యైతే కథితాహ్యర్థా ప్రకాశంతే మహాత్మనః

 తాత్పర్యము: దైవము, గురువు పట్ల అత్యంత ఉన్నతమైన భక్తి కలిగిన వానికే శాస్త్రాలు తమ నిగూఢ అర్థాన్ని పూర్తిగా తెలుపుతాయి.

త్వం పితా త్వం చ మే మాతా త్వం బంధుస్త్వం చ దేవతా
సంసారభీతిభంగాయ తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: నీవే నా తండ్రివి, తల్లివి, హితుడవు, దేవుడవు. సంసార భయాన్ని పోగొట్టే గురువైన నీకు నా నమస్కారములు.

గుకారశ్చంధకారస్తు రుకారస్తన్నిరోధకృత్
అంధకారవినాశిత్వాద్గురురిత్యభిదీయతే

 తాత్పర్యము: గు అనే అక్షరము అంధకారాన్ని, రు అనే అక్షరము తొలగించడానికి ప్రతీక. అందుకనే గురు అనే పదము అంధకారాన్ని తొలగించేదిగా పిలవబడింది. 

కర్మణా మనసా వాచా సర్వదారాధయేత్గురుం
దీర్ఘ దండం నమస్కృత్య నిర్లజ్జో గురుసన్నిధౌ

 తాత్పర్యము: కర్మలు, మనసు, వాక్కు - మూడింటి ద్వారా గురువును ఆరాధించాలి. గురువుకు పూర్తి సాష్టాంగ నమస్కారము చేయుటకు వెనుకాడ కూడదు. 

సాష్టాంగ ప్రణిపాతేన తతో నిత్యం గురుం భజేత్
భజనాత్స్థైర్యమాప్నేతి స్వస్వరూపమయోభవేత్

 తాత్పర్యము: గురువుకు ప్రతి నిత్యం సాష్టాంగ నమస్కారము చేసి పూజించవలెను. అలా చేయటం వలన స్థైర్యము, ఆత్మ జ్ఞానము (తాను ఎవరు అని తెలిపేది) కలుగుతాయి.

దోర్భ్యాం పద్భ్యాం చ జానుభ్యామురసా శిరసా దృశా
మనసా ఉచసా చేతి ప్రణామోష్టాంగ ఉచ్యతే

 తాత్పర్యము: సాష్టాంగము లో ఉన్న ఎనిమిది అంగాలు - చేతులు, కాళ్లు, మోకాళ్ళు, వక్షస్థలము, తల, కళ్ళు, మనసు, వాక్కు. 

యత్సత్వేన జగత్సత్యం యత్ ప్రకాశేన భాతి యత్
యదానందేన నందంతి తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: ఎవరి వలన ప్రపంచము సత్యముగా, ప్రకాశముగా, ఆనందముగా కనిపించి, తెలుస్తుందో ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

యేన చేతయతా హీదం చిత్తం చేతయతే నరః
జాగ్రత్స్వప్నసుషుప్త్యాది తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: మూడు అవస్థలు (జాగృతము, స్వప్నము, సుషుప్త) - వీటి యందు చేతనను, చైతన్యమును కలిగినే ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

జ్ఞానశక్తిసమారూఢ తత్వమాలావిభూషిణే
భుక్తిముక్తి ప్రదాత్రేచ తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: జ్ఞానమనే శక్తిని అధిరోహించి, తత్వము (నిజము) అనే మాలతో అలంకరించబడి, నాకు భుక్తిని, ముక్తిని ప్రసాదించే ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు.

అనేకజన్మ సంప్రాప్త కర్మబంధవిదాహినే
జ్ఞానానల ప్రభావేన తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: జ్ఞానమనే అగ్ని ద్వారా అనేక జన్మల నుంచి సంప్రాప్తించిన కర్మ అనే బంధములను దహించే ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

శోషనం భవసింధోశ్చ దీపనం క్షరసంపదాం
గురోః పాదోదకం యస్య తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: ఎవరి పాదములు కడిగిన నీరు ఈ సంసారమనే సాగరాన్ని దాటించి, అసత్యాన్ని నాశనం చేస్తుందో ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు.

న గురోరధికం తత్వం న గురోరధికం తపః
న గురోరధికం జ్ఞానం తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: గురువును మించిన తత్వము (నిజము), తపస్సు, జ్ఞానము లేదు. ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

మన్నాథః శ్రీజగన్నాథః మద్గురుః శ్రీజగద్గురుః
మమాత్మా సర్వ భూతాత్మా తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: నా నాథుడు ఈ జగత్తుకే నాథుడు, నా గురువు ఈ జగత్తుకే గురువు. నా లో ఉన్న ఆత్మ అన్నిట ఉంది. నా గురువులకు నమస్కారములు. 

గురురాదిరనాదిశ్చ గురుః పరమదైవతం
గురమంత్రసమోనాస్తి తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: గురువే కారణము, ఆది (మొదలు). కానీ ఆయనకు అవి లేవు. గురువు ఉత్తమమైన దైవము. గురు మంత్రాన్ని మించిన మంత్రము లేదు. ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు.

ఏక ఏవ పరో బంధుః వివేకే సముపస్థితే
గురుః సకలధర్మాత్మా తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: నిజమైన వివేకము జాగృతమైనప్పుడు గురువే అత్యంత హితుడని తెలుస్తుంది. అన్ని ధర్మములకు మూలము గురువే. ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

గురుమధ్యే స్థితం విశ్వం విశ్వ మధ్యే స్థితో గురుః
గురుర్విశ్వం నమస్తేస్తు తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: విశ్వము గురువు యందు స్థితమైయున్నది. గురువు విశ్వవ్యాప్తమై యున్నాడు. ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు.

భవార్ణ్య ప్రవిష్టస్య దిజ్ఞ్మోహ భ్రాంతి చేతసః
యేన సందర్శితః పంథాః తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: సంసారమనే అడవిలో చిక్కుకున్న వారికి, భ్రాంతిలో జీవించే వారికి ముక్తిని కలిగినే ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు.

తాపత్రయాగ్నితప్తానం అశాంతప్రాణినాం ఉమే
గురురేవ పరా గంగా తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: మూడు రకాల తాపముల(శరీరము, ప్రాణులు,దైవికము) అగ్ని నుంచి  ఉపశమనము కలిగించే గంగా నది వంటి ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

అజ్ఞానేనాహినాగ్రస్తాః ప్రాణినస్తాన్ చికిత్సకః
విద్యాస్వరూపో భగవాన్ తస్మై శ్రీ గురవే  నమః

 తాత్పర్యము: అజ్ఞానమనే సర్పముచే కాటు వేయబడిన మనకు జ్ఞానమనే వైద్యము చేసి ఉద్ధరించే ఆ గురువునకు నా నమస్కారములు. 

హేతవే జగతామేవం సంసారార్ణవసేతవే
ప్రభవే సర్వ విద్యానం శంభవే గురవే నమః

 తాత్పర్యము: సాక్షాత్తు శివుడే అయిన గురువు ఈ జగత్తులో మనకు ఏకైక హితుడు. సర్వ విద్యలకు ప్రభువు ఆయన.  సంసారమనే సాగరాన్ని దాటించే ఆ గురువులకు నా నమస్కారములు.

ధ్యానమూలం గురోర్మూర్తిః పూజా మూలం గురోః పదం
మంత్రమూలం గురోర్వాక్యం ముక్తిమూలం గురోః కృపాః

 తాత్పర్యము: ధ్యానానికి మూలము గురువు యొక్క రూపము, పూజకు మూలము గురువు యొక్క పాదములు, గురువు యొక్క పలుకులు మంత్రానికి మూలము. గురువు యొక్క కృప ముక్తికి మూలము.

తస్మై శ్రీ గురవే నమః